Demencja

• Utrata pamięci.
• Dezorientacja i potrzeba pomocy w codziennych czynnościach.
• Problemy z językiem i rozumieniem. 
• Zmiany w zachowaniu.

Ostatnia aktualizacja - czerwiec 2024 (szczegóły poniżej).

---

Demencja to ukryta niepełnosprawność

---

Co powoduje demencję?

Demencja nie jest naturalną częścią procesu starzenia. Jest wynikiem chorób, które uszkadzają komórki nerwowe w mózgu. 
Komórki nerwowe przekazują informacje między różnymi częściami mózgu oraz do innych części ciała. Gdy coraz więcej komórek nerwowych zostaje uszkodzonych, mózg przestaje prawidłowo funkcjonować. 

Demencja może być spowodowana wieloma różnymi chorobami, które w różny sposób wpływają na mózg, prowadząc do różnych rodzajów demencji.

Rodzaje demencji

Około 19 na 20 osób z demencją cierpi na jeden z czterech głównych typów. Demencja wpływa na każdego inaczej, jednak każdy rodzaj charakteryzuje się pewnymi wspólnymi, wczesnymi objawami.  
Osoba może również mieć demencję mieszaną, gdzie występują objawy więcej niż jednego rodzaju demencji.

Choroba Alzheimera

Choroba Alzheimera jest najczęstszym rodzajem demencji. Pierwsze oznaki to zwykle problemy z pamięcią, myśleniem, językiem lub percepcją.  Jest to postępujące schorzenie neurologiczne, które wpływa na funkcje umysłowe i pamięć, ponieważ zaburza transmisję sygnałów między komórkami mózgowymi. ]]

Objawy choroby Alzheimera

Nie u każdej osoby z chorobą Alzheimera występują te same objawy.Kluczowym objawem jest jednak utrata pamięci, która może znacząco wpływać na codzienne życie.
Objawy są zróżnicowane i szerokie i mogą obejmować:

• Zapominanie ostatnich wydarzeń, rozmów czy terminów.
• Gubienie przedmiotów i trudności z ich odnalezieniem.
• Zapominanie imion ludzi, przedmiotów lub miejsc.
• Problemy z językiem, takie jak trudności w znajdowaniu odpowiednich słów lub powtarzanie się.
• Rosnąca dezorientacja, np. gubienie się w znanych miejscach.

Inne objawy:

• Zmiany nastroju.
• Niepokój w nowych sytuacjach lub przy zmianie rutyny.
• Wycofanie się z życia towarzyskiego
• Trudności w podejmowaniu decyzji.
• Zmiany w percepcji otoczenia.
• Powtarzające się lub obsesyjne zachowania.

Demencja naczyniowa

Demencja naczyniowa to drugi najczęstszy rodzaj demencji po chorobie Alzheimera. Objawy różnią się w zależności od osoby, przyczyn i obszarów mózgu, które zostały uszkodzone.

Objawy i symptomy otępienia naczyniowego:

The most common symptoms of vascular dementia during the early stages are:

• Problemy z planowaniem, organizacją, podejmowaniem decyzji lub rozwiązywaniem problemów.
• Trudności z wykonywaniem zadań wymagających kilku kroków, np. gotowania.
• Spowolnione myślenie.
• Problemy z koncentracją, w tym krótkie epizody dezorientacji.

Osoba na wczesnym etapie może mieć również problemy z pamięcią i językiem.

Demencja z ciałami Lewy’ego (DLB)

Otępienie z ciałami Lewy’ego (DLB) to rodzaj demencji spowodowany obecnością ciał Lewy’ego - skupisk białka w komórkach mózgu. Ciała Lewy’ego powodują szereg objawów, które częściowo pokrywają się z chorobą Alzheimera, a częściowo z chorobą Parkinsona. Z tego powodu DLB jest często błędnie diagnozowane. Około 1 na 10 osób z demencją cierpi na DLB..
Wpływ DLB na daną osobę zależy częściowo od tego, w której części mózgu znajdują się ciała Lewy’ego:

• Ciała Lewy’ego u podstawy mózgu są ściśle związane z problemami z ruchem - to główny objaw choroby Parkinsona.
• Ciała Lewy’ego w zewnętrznych warstwach mózgu wpływają na zdolności umysłowe, co jest cechą charakterystyczną DLB i innych rodzajów demencji..

Każdy inaczej doświadcza demencji. Zarówno DLB, jak i choroba Alzheimera mogą powodować:

• Problemy z koncentracją.
• Trudności z podejmowaniem decyzji.
• Utrata pamięci.
• Zaburzenia percepcji otoczenia.

Objawy charakterystyczne dla DLB, które nie występują w chorobie Alzheimera:

• Halucynacje.
• Problemy z utrzymaniem pełnej świadomości.
• Trudności z poruszaniem się.  
• Poważne zaburzenia snu.

Więcej informacji: Otępienie z ciałami Lewy’ego (DLB): co to jest i co je powoduje? | Alzheimer’s Society (alzheimers.org.uk)

Otępienie czołowo-skroniowe (FTD)

Otępienie czołowo-skroniowe (FTD) to jeden z rzadszych rodzajów demencji. Czasami jest nazywane chorobą Picka lub otępieniem czołowym. Pierwsze zauważalne objawy FTD to zmiany w osobowości i zachowaniu oraz/lub trudności z językiem.

Nazwa „czołowo-skroniowe” odnosi się do dwóch grup płatów mózgu (czołowych i skroniowych), które ulegają uszkodzeniu w tym typie demencji. FTD występuje, gdy choroba niszczy komórki nerwowe w tych płatach.

Otępienie czołowo-skroniowe różnie wpływa na każdą osobę. Objawy mogą się znacznie różnić i zależą od tego, które obszary płatów czołowych i skroniowych zostały uszkodzone. Objawy obejmują:

• Utratę motywacji.
• Trudności z planowaniem, organizowaniem i podejmowaniem decyzji.
• Brak zahamowań.
• Powtarzające się lub obsesyjne zachowania.
• Problemy z mową i językiem

Więcej informacji: Otępienie czołowo-skroniowe (FTD) | Alzheimer’s Society (alzheimers.org.uk)

---

Źródła:

Alzheimer's Association: https://www.alz.org/alzheimers-dementia/what-is-alzheimers

Alzheimer’s Association: https://www.alz.org/blog/alz/october-2019/10_ways_to_help_a_family_living_with_alzheimer_s

Alzheimer’s Research UK: https://www.alzheimersresearchuk.org/blog/how-does-dementia-affect-everyday-life/

Alzheimer’s Society: https://www.alzheimers.org.uk/sites/default/files/migrate/downloads/creating_a_dementia-friendly_workplace.pdf

Caring Senior Service: https:www.caringseniorservice.com/blog/challenges-alzheimers-dementia-caregivers%3Fhs_amp%3Dtrue

Mayo Clinic: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/alzheimers-disease/symptoms-causes/syc-20350447

National Institute on Aging: https://www.nia.nih.gov/health/alzheimers-disease-fact-sheet

NHS UK: https://www.nhs.uk/conditions/dementia/carers/

---

Zwróć uwagę na te ikony Słonecznika

---